به گزارش خبرنگار فرهنگی سراج24، یکی از وجوه مهم شعار سال گذشته فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی بود. شعاری که به گفته رهبر انقلاب صرفا برای یک سال خاص نیست و طلیعه ای برای گشودن راهی به سوی رسیدن به هدف مطلوب است. در گزارش پیش رو به بررسی اتفاقات مهم فرهنگی سال 93 که با رویکرد خودجوش صورت گرفت، خواهیم پرداخت.
رهبر معظم انقلاب در تبیین و تشریح اهمیت فعالیتهای فرهنگی نسبت به فعالیتهای خودجوش فرهنگی تاکید کردند.
آنچه نقطه‌ی مهم‌تر عرض من است، خطاب به جوانهایی است که در سرتاسر کشور فعّالیّتهای فرهنگی را به صورت خودجوش شروع کردند که بحمدالله خیلی هم وسیع شده است. من میخواهم بگویم آن جوانهایی که در تهران، در شهرهای گوناگون، در استانهای مختلف، در خود مشهد، در بسیاری از شهرهای دیگر کار فرهنگی میکنند، با اراده‌ی خودشان، با انگیزه‌ی خودشان ـ کارهای بسیار خوبی هم از آنها ناشی شده است که از بعضی از آنها ما بحمدالله اطّلاع پیدا کردیم ـ کار را هرچه میتوانند به‌طور جدّی دنبال کنند و ادامه بدهند.
همیشه تغییرات موثر و مفید و ماندگار در جمهوری اسلامی تغییراتی بوده اند که از مردم به حاکمیت انتقال یافته اند. نقطه تامل برانگیز ماجرا این است که اتفاقا بخشهایی که در حوزه فرهنگ همیشه خسارت زا بوده اند، بخش های حاکمیتی و دستگاهی بوده اند که به خاطر عملکرد بد، تساهل و تسامح و عدم رعایت برخی چهارچوب ها آسیب های جدی وارد کرده اند.
در سالی که گذشت علاوه بر برخی جریان سازی های بزرگ فرهنگی که کاملا خودجوش و با مشارکت مردم برگزار شد، در حوزه های تخصصی هنری و فرهنگی نیز فعالیتهای قابل ذکری صورت پذیرفت.
یکی از بزرگترین مظاهر «فعالیت خودجوش فرهنگی» پیاده روی بزرگ اربعین بود که دستگاههای سیاسی و امنیتی را شوکه کرد. حجم مردمی که در روزهای منتهی به اربعین سال گذشته در مسیرهای منتهی به کربلا حضور یافتند، خیره کننده بود. در رابطه با پیاده روی اربعین به چند نکته باید دقت کرد:
اول اینکه این راهپیمایی میلیونی که بی سابقه ترین راهپیمایی و مناسک دینی و غیرآن در دنیا به شمار می رود، همزمان مهم ترین رخداد فرهنگی نیز بود؛ در روزهای حضور یکی از وحشی ترین گروههای تروریستی در منطقه و مخصوصا عراق و در حالی که مسئله امنیت در عراق به یک چالش بزرگ تبدیل شده است، شیعیان بسیاری برخلاف فضاسازی رسانه های غربی بی آنکه به خود صدمه بزنند، کیلومتر ها از مسیر را مسالمت آمیز و در کنار هم راهپیمایی کردند و با شعارهایی که حمل می کردند، صلح و انسان دوستی را انتقال دادند.
مسئله بعدی سانسور این واقعه بزرگ توسط امپراطوری رسانه ای غرب و متاسفانه به طور همزمان سانسور و عدم پوشش آن توسط رسانه های اصلاح طلب در داخل کشور بود. در حالی که تجمع های چند صدنفری با مناسک خاص در کانون توجه رسانه های غربی قرار می گیرد، در این مورد این رسانه ها از استراتژی حذف و عدم پوشش استفاده کردند. در حالی که بسیاری از این رسانه ها مراسمات تشیع انگلیسی را برای تخریب چهره اسلام به نمایش می گذارند و آن را پوشش حداکثری می دهند، از کنار باشکوهترین اجتماع بشری به راحتی گذشتند. در این میان تنها نشریه معروف آمریکایی «هافینگتون پست» در مقاله ای با رویکرد انتقادی به رسانه ها در این باره می نویسد:
«اربعین بزرگترین گردهمایی جهان است و با این وجود،احتمالاً شما تاکنون چیزی در مورد آن نشنیده‌اید. اربعین هر تجمع دیگری را در نظر کوچک می‌کند و در سال گذشته جمعیت آن به مرز ۲۰میلیون شرکت‌کننده رسید. این رقم حدود ۶۰% کل جمعیت عراق است.»
وی سپس از رسانه‌های غربی به‌خاطر برخورد سیاسی با اربعین حسینی به شدت انتقاد می‌کند و می‌پرسد:« چگونه یک تظاهرات کوچک در لندن یا یک تظاهرات صدها نفری در «هنگ کنگ» پوشش داده می‌شود اما یک گردهمایی۲۰میلیونی با وجود وحشت و سرو صدای عراق، حتی موفق نمی‌شود به زیرنویس اخبار راه پیدا کند. علیرغم این که این رخداد دارای تمام عناصر حیاتی و ویژگی‌های چشم نواز، ارقام بزرگ و گیج کننده، اهمیت سیاسی، پیام انقلابی، پیشینه تاریخی و اصل وجود است، یک تحریم غیر رسمی رسانه‌ای به این رویداد بسیار بزرگ تحمیل شده است».
سال گذشته؛ ویکی پدیا از این تجمع به عنوان "عظیم ترین تجمع صلح آمیز جهان" نام برد؛ اما با فشار صهیونیست ها بلافاصله صفحه پیاده روی اربعین را از صفحات خود حذف نمود.
برای اثبات عظمت این تجمع معنوی کافی است نگاهی به آمار بیندازیم: در مکه و مدینه سالانه ۷ تا ۱۰ میلیون نفر، مشهد مقدس سالانه بین ۲۵ تا ۴۵ میلیون نفر، زیارتگاه "ساباریمالا" که متعلق به هندوهاست، سالانه ۵۰ میلیون نفر، معبد "سن سوجی" در ژاپن سالانه ۲۰ تا ۳۰ میلیون نفر و در واتیکان نیز سالانه ۱۸ میلیون نفر می باشد، اما زائران کربلا سالانه ۴۵ تا ۵۵ میلیون نفر هستند و در یک روز اربعین به بیش از ۲۰ میلیون نفر می رسد.
اگرچه سانسور چنین واقعه عظیمی به طور طبیعی غیرممکن است، اما تلاش برخی رسانه ها برای حذف انگاری واقعه پیاده روی از وجوه اهمیت این راهپیمایی بزرگ است. راهپیمایی بزرگی که رسانه های اصلاح طلب نیز مانند برخی شبکه های خارجی در قبال آن سکوت و حذف پیشه کردند.
راهپیمایی 22 بهمن
راهپیمایی عظیم و مردمی 22 بهمن که هرساله به عنوان یک مناسک ملی میهنی برگزار می شود، پس از سی و شش سال هنوز رنگ و بوی استفاده از ذوق شخصی و خودجوش محوری را در خود دارد. راهپیمایی 22 بهمن سال 93 نیز خالی از این ذوق ها نبود. مرم نگاری های راهپیمایی 22 بهمن 93 نتایج جالبی از چرایی حضور مردم در یادبود مهم ترین انقلاب قرن به دست می دهد. حضوری که در میان همه کشورها در سالگرد استقلال یا روز ملی شان بی نظیر است.
جشنواره عمار
جشنواره عمار به عنوان سمبل فعالیت مردمی در حوزه های تخصصی چند سالی است که جدی مورد مداقه قرار گرفته است و آثار و نتایج مطلوبی به همراه داشته است. یکی از نمونه های فعالیت خودجوش فرهنگی که بارها مورد تاکید و تمجید رهبر انقلاب نیز قرار گرفته است، جشنواره مردمی فیلم عمار است. سوالی که در این رابطه وجود دارد، چرایی قوت گرفتن جشنواره عمار و مطرح شدن آن در میان مردم است در شرایطی که نه به لحاظ گستره و نه سطح برگزاری و هزینه به پای جشنواره های دیگر مانند جشنواره فجر نمی رسد.
اما چرا جشنواره عمار منحصر به فرد است؟ به جز معدود آثاری که گستره ای ملی گرفته اند و در بیش از 80 درصد سینماهای کشور اکران شده اند، باقی آثار سینمایی حتی نتوانسته اند نیم درصد مردم کشور را –در بهترین حالت- به سینما بکشانند. در این میان اما «جشنواره مردمی فیلم عمار» بی آنکه بودجه های میلیاردی فرا دستگاهی داشته باشد با مردم کار خود را شروع کرد. مردم مثل باقی آیین هایی که دارند حالا هرسال در آستانه نه دی اکران کننده فیلمهای عمار خواهند بود. بسیاری از جشنواره‌ها در شروع کارشان با کلی تبلیغات و سر و صدا می‌آیند ولی نهایتا دو سه سال برگزار می‌شوند. آن هم به زور برخی از رانت‌های دولتی خودشان را بالا می‌کشانند ولی واقعا جشنواره عمار اینطور نبوده است و با تمام شدن فعالیتهای خودجوش مردمی برای اکران فیلم ها و بالا نگه داشتن پرچم آن آغاز می شود.
به غیر از سینما در حوزه های تخصصی دیگری چون موسیقی، هنرهای تجسمی، تئاتر، کتاب و نشر فعالیتهای خودجوش فرهنگی در سال 93 رونق گرفت.
جشنواره بزرگ «مرگ بر آمریکا» یکی از فعالیت های مهم برای شناسایی نیروهای جوان در حوزه طراحی و گرافیک و داستان با رویکرد ضد استکباری بود.
هنرمندان تجسمی در عرصه گرافیک برای سخنان رهبری درباره مبارزه با صهیونیسم و کمپین «ما عاشق مبارزه با صهیونیست‌ها هستیم» یا کمپین‌های حمایتی از پیامبر اکرم(ص) و کمپین‌های حمایتی از مردم غزه در جنگ 51 روزه و یا حتی سخنان رهبری درباره اصلاح الگوی مصرف و یا ضرورت فرزندآوری وارد عرصه شدند.
مثال های فراوانی از فعالیت خودجوش فرهنگی وجو دارد. یکی از اتفاقات همراهی گروههای خودجوش با طرح‌های کتابفروشی در سراسر کشور از جمله همکاری با طرح مسابقه «من زنده‌ام» یا طرح فروش کتاب‌هایی درباره پیامبر اکرم(ص) تحت عنوان «پویش مطالعاتی عاشق محمد(ص)» و فروش دو کتاب «همنام گل‌های بهاری» و «محمد(ص) مثل گل بود» است.
به نظر می رسد فعالان خودجوش فرهنگی بار انقلاب فرهنگی را به تنهایی و بی آنکه ردیف بودجه های کلان داشته باشند به دوش می کشند، فعالانی که در سال 93 همه تلاش خود را با عزم ملی انجام دادند، حال آنکه مدیریت هنوز از مردم عقب تر بود.
